Değişim kaçınılmazdır. Uzmanlara göre anne karnında başlayan bu değişim, genetik etkenler ve hayatın getirdiği deneyimlerle gelir. Farkındalıklarla ilerleyen bu süreçte değişimin ne yönde olduğunu görebilme safhası ise bizi terapiye götürebilir. Farkındalık arttıkça şu sorular gelir ardı sıra… Acaba terapiye mi gitmeliyim? Psikoterapiye ihtiyacım var mı ki! Doğru terapisti nasıl bulurum? Psikolog mu psikiyatrist mi iyi gelir? İşte biz de bu soruları ve daha fazlasını Fulya Psikoloji Kurucusu, Klinik Psikolog Hatice Börek’e yönelttik ve psikoterapinin hayatımızdaki yerini ve önemini konuştuk.
Psikoterapi nedir? Ne değildir?
Psikoterapi, kişilerin duygusal, zihinsel ve davranışsal problemleriyle başa çıkmalarına yardımcı olmak için yapılandırılmış bir süreçtir. Bireyin kendi içsel süreçlerini anlamasına, sorunlarını fark etmesine ve daha sağlıklı başa çıkma yolları geliştirmesine yönelik derinlemesine bir çalışmadır. Psikoterapi, sadece “sohbet” etmek değildir; hedefe yönelik, bilimsel yöntemlerle ve belirli terapi yaklaşımları çerçevesinde yapılan bir süreçtir. Psikoterapi bir “tavsiye verme” süreci de değildir. Terapist, kişinin kendi çözümlerini bulmasına yardımcı olur ve danışanın yaşamına müdahale etmez. Aynı zamanda, arkadaş ya da aileyle yapılan konuşmalarla karıştırılmamalıdır; profesyonel bir ilişki çerçevesinde yapılır.
Psikoterapi uygulaması nasıl yapılır?
Psikoterapi, terapist ile danışan arasında güvene dayalı bir ilişki kurarak başlar. İlk seanslarda danışanın yaşamındaki zorluklar ve hedefler konuşulur. Terapist, bu bilgileri kullanarak hangi terapi yönteminin (örneğin bilişsel-davranışçı terapi, psikodinamik terapi, EMDR vb.) en uygun olduğunu belirler. Terapiler genellikle düzenli aralıklarla ve seanslar halinde yürütülür. Her seans, danışanın süreçte hangi aşamada olduğuna bağlı olarak değişebilir. Bazı terapiler kısa süreli olabilirken (örneğin 10-20 seans), bazıları daha uzun sürebilir.
“Psikoterapi derin bir çalışma gerektirir”
Psikoterapi ile Psikolojik Danışmanlık arasındaki fark nedir?
Psikoterapi, genellikle duygusal ve psikolojik rahatsızlıkların (depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu vb.) tedavisine yöneliktir ve daha derin bir çalışma gerektirir. Psikoterapi, psikiyatristler ya da klinik psikologlar gibi bu alanda uzmanlaşmış kişiler tarafından yürütülür ve uzun vadeli değişiklikler hedefler. Psikolojik danışmanlık ise daha çok günlük yaşam sorunlarıyla (ilişkisel problemler, iş stresi, yaşam kararları vb.) başa çıkmada rehberlik sağlar. Genellikle kısa süreli ve daha odaklı bir süreçtir. Psikolojik danışmanlar, bu alanda lisanslı profesyonellerdir, ancak ciddi psikiyatrik rahatsızlıklarla çalışmazlar.
Kimler psikoterapi almalı? Kişi psikoterapiye ihtiyacı olduğunu nasıl anlar?
Psikoterapi, duygusal olarak zorluk yaşayan, yaşamındaki stresle başa çıkamayan, travmalarla yüzleşen ya da genel olarak ruhsal bir denge kurmak isteyen herkes için uygundur. Eğer şunları yaşıyorsanız, psikoterapi düşünmek faydalı olabilir: Günlük yaşamda sürekli kaygı, stres ya da depresif hissetme. İlişkilerde sürekli sorun yaşama. Travmatik bir olay sonrası duygusal iyileşme isteği. Zihinsel ve duygusal dengede sürekli iniş çıkışlar. Kişisel gelişim ya da kendini daha iyi anlama isteği.
Psikoterapi hangi hastalıklara iyi gelir?
Psikoterapi, özellikle, depresyon, anksiyete bozuklukları, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), obsesif kompulsif bozukluk (OKB), yeme bozuklukları (anoreksiya, bulimia), kişilik bozuklukları, madde bağımlılığı, duygusal travmalar ve yas süreçleri durumları için etkilidir.
Online psikoterapi seansı almak ile yüz yüze psikoterapi seansı almak arasında fark var mı?
Online ve yüz yüze terapi arasında bazı farklar vardır, ancak her ikisi de etkili olabilir. Online terapinin avantajları arasında kolay erişim, zamandan tasarruf ve daha rahat bir ortamda olma sayılabilir. Ancak bazı kişiler yüz yüze etkileşimi tercih eder, çünkü bu şekilde daha derin bir bağ kurduklarını hissedebilirler. Terapi türü kişisel tercihlere ve durumlara göre değişebilir; önemli olan, her iki yöntemin de etkili olabileceğidir.
“İlk birkaç seansta kendinizi rahat hissetmiyorsanız, başka bir terapist aramak mantıklı olabilir”
Kişi terapistini nasıl seçmeli, nelere dikkat etmelidir?
Terapist seçerken dikkat etmeniz gereken başlıca unsurlar şunlardır: Terapistinizin lisanslı bir klinik psikolog ya da psikiyatrist olduğundan emin olun. Ayrıca, hangi terapi ekolünde uzmanlaştığını öğrenmek faydalıdır. Terapistle aranızda bir güven ve rahatlık hissetmeniz çok önemlidir. İlk birkaç seansta kendinizi rahat hissetmiyorsanız, başka bir terapist aramak mantıklı olabilir. Terapistinizin etik kurallara uygun çalıştığından ve sınırları net bir şekilde belirlediğinden emin olun.
“Duygusal ve zihinsel sağlığımız, beden sağlığımızı doğrudan etkiler”
Psikoterapi ruh-beden-zihin dengesinin oluşmasında nasıl etki sağlar mı?
Evet, psikoterapi ruh-beden-zihin dengesi üzerinde olumlu etkiler yaratır. Duygusal ve zihinsel sağlığımız, beden sağlığımızı doğrudan etkiler. Stres, kaygı ya da travma gibi durumlar, bedende de fiziksel semptomlara yol açabilir. Psikoterapi, zihinsel süreçleri düzenleyerek bedensel ve ruhsal dengeyi sağlama konusunda destekleyici olabilir. Örneğin, kaygının azalmasıyla beden rahatlar, daha az fiziksel gerilim ve yorgunluk hissedilir.
Hatice Börek kimdir? Fulya Psikoloji Kurucusu, Klinik Psikolog Hatice Börek 1992’de Ankara’da doğmuştur. 2012’de burslu olarak girdiği Girne Amerikan Üniversitesi Psikoloji Bölümünden mezun olmuştur. Ardından yine tam burslu olarak Yakın Doğu Üniversitesi Bölümünde Klinik Psikoloji yüksek lisansını tamamlamıştır. 2013 – 2015 arasında Girne Amerikan Üniversitesi’nde çalışmıştır. 2016 – 2017 arasında Özev Özel Eğitim Merkezi’nde çalışmıştır. 2018 – 2020 arasında Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’nde çalışmıştır. 2020 – Uzun süre psikiyatri uzmanlarıyla ve çeşitli hasta gruplarıyla çalıştıktan sonra süpervizör eşliğinde bireysel alanda terapi vermeye başlamıştır. 2023’ten beri ise kurucusu olduğu Fulya Psikoloji’de hizmet vermektedir. Uluslararası psikoterapi ve psikanaliz kongreleri, Psike İstanbul ve İstanbul Psikanaliz Derneği’nin düzenlediği seminerlere katılmakta ve kendi terapi sürecine Psike İstanbul bünyesinde bir analist ile devam etmektedir. Klinik Psikolog Hatice Börek terapist kimliğinin yanı sıra Fulya Psikoloji Şişli Şubesinde eğitim ve atölye çalışmalarına da devam etmektedir.
